KUZEY ANADOLU FAY HATTI (KAF)

Saroz Körfezi’nden başlayan KAF, Marmara Denizi, Sapanca Gölü, Adapazarı, Tosya ve Erzincan üzerinden Van Gölü kuzeyine kadar uzanır. Dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir.

KAF sistemi, Anadolu Levhası’nın, güneyde Arap Levhası ve kuzeyde Avrasya Levhası’nın arasında kalması ve bu sebeple batıya doğru açılma şeklinde hızla hareket etmesi sebebiyle yüksek sismik aktivite göstermektedir.

Yaklaşık Van Gölünden Saros Körfezine kadar tüm kuzey Anadolu’yu keser. Tek bir faydan oluşmaz, pek çok parçadan oluşan fay zonudur. Fay hattında; parçalanmış-ezilmiş kayaçlar, soğuk ve sıcak su kaynakları, gölcükler, traverten oluşumları, genç volkan konilerine rastlanır.

DOĞU ANADOLU FAY HATTI (DAF)

DAF, Hatay grabeninden başlayarak, K. Maraş, Adıyaman, Malatya ve Elazığ ovalarından geçerek Bingöl’e kadar sokulur. Ölü Deniz Çatlağı’nın kuzey sonunda Maraş Üçlü Bitişme’sinden başlayarak kuzeydoğu istikametinde işler ve Karlıova Üçlü Bitişme’sinde sona erer ki burada Kuzey Anadolu Fay Hattı ile buluşur.

BATI ANADOLU FAY HATTI (BAF)

Anadolu’nun batısında doğu-batı uzanışlı, kuzeyden-güneye doğru sıralanan hattıdır ve içerisinde birçok fayı barındırır.

Türkiye’deki depremlerin iki ana nedeni vardır. Birincisi, Atlas Okyanusu’nun ortalarındaki okyanus ortası sırtının genişlemesidir. Bu genişleme Afrika levhasını kuzeydoğu yönünde hareket ettirir. Afrika, Akdeniz altında Anadolu Levhası ile çarpışarak altına dalmaktadır.

Anadolu depreminin ikinci ana nedeni Kızıldeniz ortasındaki okyanus tabanı yayılmasıdır. Bu hareket Arap Levhasını kuzey yönünde hareket ettirmekte, Doğu Anadolu Fayında yoğun depremselliğe neden olmaktadır. Afrika Levhasının kuzey kenarındaki okyanusal kabuk bu sıkışarak Anadolu ve Ege’nin altına dalarak batıyor. Bu dalma sırasında Batı Anadolu’ya çekme kuvveti uygular. Arap Levhasının baskısıyla Kuzey Anadolu Fayı boyunca batıya doğru itilen Anadolu Levhası batıda sıkışmaya sebep olur. Batı Anadolu’da GGB-KKD yönünde yılda 15 mm/yıl genişleme oluşur. Bu olay depremlere ve grabenlerin oluşumuna neden olur.

Batı Anadolu Fay Hattındaki faylar şöyle:

1.Fethiye-Burdur Fayı

2.Gökova grabeni

3.Knidos (Cumalı, Yakköy) Fayı

4.Büyük Menderes Grabeni

5.Yavansu fayı

6.Küçük Menderes Fayı

7.Gediz Grabeni

8.Simav Grabeni

9.Eskişehir Fayı

Kaynak: https://www.haberler.com/haberler/turkiye-de-kac-deprem-fay-hatti-var-deprem-riski-14541658-haberi/

Depremi Önceden Anlayabilir miyiz?

Depremi Önceden Anlayabilir miyiz?

Bilim adamlarının sürekli olarak ayrılığa düştükleri bu konuda kimleri “deprem önceden anlaşılmaz!” derken kimileri ise “deprem önceden anlaşılabilir!” kanısında bulunuyor. Peki deprem önceden haber verir mi?

İşte depremi önceden anlayabileceğimiz ip uçları;

Geçmiş yıllarda büyük kayıpların yaşandığı birçok deprem öncesinde doğadaki değişimler ve hayvanların havadaki iyon karışımı ya da elektromanyetik alandaki değişmeler veya yeryüzündeki çatlaklardan sızan gazların kokuları bazı hayvanlar tarafından algılanabilmektedir. Hayvanlar deprem öncesinde meydana gelen bu belirtilere karşı insanlara göre daha hassastır.

Ekonomist Dergisi’nin 16-22 Temmuz 2000 tarihli 2000/09 nüshasında, Prof. Dr. Ahmet Ercan’ın depremin önceden bilinmesine yardımcı olan göstergeler üzerine yaptığı araştırmaya göre, depremi önceden haber veren tam 57 farklı gösterge var.

Hayvanlar ve Böcekler (1 saat – 3 gün öncesi belirti gösterir)

• Karıncalar, yakında bir deprem olacağı zaman yuvalarından çıkarlar.
• İpek böcekleri, bu dönemlerde arka arkaya dizilirler.
• Tavşan ve fareler sürekli olarak direklere tırmanmaya çalışırlar ve yere inmek istemezler.
• Domuzlar ise toprağı delicesine eşelerken tepelere hızla tırmanırlar.
• Kediler, kapalı ortamlara kaçarak bidon veya kutuların içine saklanırlar ve titreme halinde olurlar.
• Köpekler, korkularını sürekli havlayarak belirtirler.
• Eşek, inek ve atlar tasmalarını koparmaya ve ahırlarından çıkmaya çalışırlar.
• Balıklar, göl ya da deniz tabanının ısınmasıyla yüzeye yakın yüzmeye başlar ve yılan balıkları ise ortadan kaybolur.
• Ördek kaz ve kuğu göle girmek istemezken gölde olanların ise ölebildikleri belirtilmiştir.
• Yengeçler ise sürekli olarak kumsalda dolaşmaya başlarlar.
• Martılar ise çember oluşturarak uçarlar.

Atmosferdeki Değişim (1 Saat- 1 Hafta Öncesi Belirti Göstermeye Başlar)

• Kasvetli bir hava oluşur ve hava sıcaklığı yükselir.
• Güneşin doğuşundaki ve batışındaki gibi ışık huzmeleri meydana gelir.
• Açık havada depremin meydana geleceği noktada bulutlanma oluşur.
• Açık havada yeşil, mavi ve siyahın egemen olduğu kısa gökkuşakları meydana gelir.
• Parlak bir gökyüzü ile birlikte yıldızlar çoğalarak sanki yeryüzüne daha yakın bir konumdaymış gibi görünür.
• Yıldırım olarak adlandırılan olağan dışı kırmızı, mor, yeşili, mavi ve pembe oluşumlar görülür.
• Gökyüzünde yanan bir alev topuna benzer görüntüler oluşabilir.
• Yeraltından anlam verilemeyen uğultular duyulur.

Deniz ve Gölde Meydana Gelen Değişiklikler (1 Saat- 2 Hafta Öncesi Belirti Gösterir)

• Bir iki hafta öncesinde deniz suları yükselerek kıyıları su basar.
• 1 ile 5 saat öncesi ise daha önce yükselen sular geri çekilir.
• Kimi denizler çarşaf gibi dalgasız olurken, kimi denizlerde ise yoğun dalgalanma görülür.
• Göllerde ve denizlerde hava kabarcıkları meydana gelir.
• Isınan deniz tabanı nedeniyle suyun sıcaklığı yükselir.

Bitkiler ve Ağaçlar

• Ağaçlardaki çiçek açma ve meyve verme durumları normalinden daha erken bir sürede meydana gelir.
• Otların ve ağaçların dalları yanar veya yüzeyleri kızarır.
• Küstüm çiçeği olarak bilinen mimoza çiçeği deprem öncesi gündüz, pörsümeye başlar.

Yeraltı Suları

• Su veriminde 1-4 litrelik artış meydana gelir.
• Su basıncında 1 – 1,5 barlık artış meydana gelir.
• Su sıcaklığı normalinden 1-2 derece artış gösterir.
• Dere sularında kesilme, kuruma veya çoğalma görülür.
• Sudan çürük yumurta veya kükürt kokusu gelir.
• Suyun tadı normaline göre acılaşır veya tatlılaşır.
• 1-2 hafta öncesi yeni kaynaklar meydana gelirken var olan kaynaklarda kuruma görülür.
• Sudaki karbondioksit, metan ve radon gazında artış görülür.
• Suyun kimyası değişir. İletkenlik, radon, civa, helyum, karbondioksit artışı meydana gelir.

Büyük Marmara Depremi 2 Ağustosta Sinyal Vermişti

Marmara’yı sarsan büyük 17 Ağustos 1999 depreminin, 2 Ağustos tarihinde sinyal verdiği ortaya çıktı.

Yalova/Termal Kaymakamı Kasım Esen, 2 Ağustos 1999 tarihinde Termal Kaplıcaları’ndaki zeminlerin çatlayarak yeni kaynakların ortaya çıktığı, suların 60 dereceden 80 dereceye ulaştığı ve her zaman temiz akan suların çamurlu akmaya başladığı bu durum sonrasında tutanak tutularak Sağlık Bakanlığı ve Turban Genel Müdürlüğü’ne bildirildiğini söyledi.

Esen, İTÜ’den istenilen inceleme talebinin, 17 Ağustos’ta yapılacağının belirtildiği fakat inceleme gerçekleştirilemeden büyük depremin yaşandığını belirtti.

Sular Isınıyor

İTÜ Avrasya Bilimleri Enstitüsü öğretim görevlisi jeolog ve jeofizikçi Prof. Dr. Aykut Barka, sularda birden bire değişen sıcaklığın üzerine incelenmesi gerektiğini belirtti: “Bunu hemen deprem geliyor diye değerlendirmek zordur” dedi. Barka doğadaki deprem habercilerini şöyle sıraladı;

• Kuyulardaki su seviyelerinin değişmesi,
• Dip balıklarının yüzeyde dolaşması,
• Uzun süredir belli düzeyde çalışan termal kaplıcalardaki suların ısı değişimi,
• Yeraltında yaşayan canlıların yeryüzüne çıkması,
• Hayvanların davranışlarındaki farklılıklar,

Barka, sözlerine “1992’deki Erzincan depreminde de böyle bir şey oldu. Birbirine çok yakın kaynaklarda farklı sular çıktığı saptanmış. O sularda da bozulma ve karışma olduğunu içeren bilgiler depremden 1 ay önce Maden Teknik Araştırma’ya (MTA) bildirilmiş. Ancak MTA’ya yazı gidene kadar 13 Mart’ta Erzincan’da deprem oldu” diyerek devam etti.

17 Ağustos Büyük Depreminin 1026 Habercisi

Anadolu Ajansı’nın haberine göre, Türk ve Japon bilim adamlarının yaptığı araştırmaya göre 17 Ağustos depreminin ilk belirtileri günler hatta haftalar öncesinde hayvanlarda, gökyüzünde, denizde ve bitkilerde görülen sıra dışı olaylarda gözlendiği belirtildi.

Osaka Üniversitesi Uzay Bilimleri öğretim üyesi Prof. Dr. Motoji İkeya ile Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ülkü Ulusoy ile deprem tanıklarıyla yaptıkları araştırmada 1026 sıra dışı olay belirlendi.

Sıra dışı olayların %50’si hayvan davranışlarında, %32’si atmosferde, %10’u deniz ve karada, %7’si elektrikli cihazlarda, yüzde 2’si ise bitkilerde görüldü.

İnsanlarda görülen sıra dışı belirtiler ise; kalp rahatsızlığı, vücutta elektrik akımı hissi, bitkinlik, kusma, aşırı duygusallık, hamile kadınların bebeklerinde hareketlilik, yüksek tansiyon, nedensiz esneme, göz seğirmesi, geceleri nedensiz ve ani uyanma, iştahsızlık, genizde yanma, burun kanaması ve üşüme hissi olarak görüldü.

Köpeklerde ise, aşırı şekilde uluma ve havlama, ağlayarak havlama, huzursuzluk, kümeleşme, sürekli yeri dinleme ve gökyüzüne bakma, havlayarak sahibini bina dışına çıkarma ve ortadan kaybolma gibi durumlar görülmüştür.

Kedilerde ise, kertenkele gibi yerde sürünme, hırçınlaşma, ısırma gözlenirken, farelerde vahşileşme, muhabbet kuşlarında ve yarasalarda çırpınarak çığlık atma, martılarda çocuk gibi çığlık atma, leyleklerde mevsimden önce göç etme, karınca, örümcek ve kırkayakların evlere istilası gibi birçok olağanüstü durum meydana gelmektedir.

Kaynak: Neoldu

Deprem Öncesi Doğada ve Atmosferde Gözlemlenen Tuhaf Değişiklikler

Ülkemiz ne yazık ki deprem kuşağında yer alıyor. Bizler ise neredeyse her gün büyük bir deprem için endişe duyuyoruz . Depremin tam yeri ve zamanını tahmin edebilmek şu an için mümkün değil.

Depremi önceden tahmin edebilmenin ne yazık ki kanıtlanmış bir yolu bulunmuyor. Deprem uzmanları yalnızca fay hatlarındaki hareketleri izleyip, depremin büyüklüğü ve zamanı hakkında bir tahminde bulunabiliyorlar. Ancak deprem öncesinde doğada belirli değişimler gözlemleniyor. Öte yandan hayvanların da, doğadaki bu değişimleri hissettiği ve bu nedenle huzursuz olup çevreye sinyal verdiği düşünülüyor. Hayvanlar, deprem öncesi meydana gelen belirtilere karşı daha hassas oluyorlar. Peki deprem öncesi doğada ne gibi değişiklikler yaşanıyor, deprem belirtileri neler, gerçekten doğadaki değişimleri gözlemleyip depremi tahmin etmek mümkün mü?

17 Ağustos 1999 depreminin ardından birçok kişi doğada tuhaf değişiklikler gözlemlediğini belirtmişti

İnsanların gözüne çarpanlar arasında, yıldızların çok yakın ve parlak olduğu, suyun çok sıcak olduğu, havanın ise bunaltıcı olduğu gibi değişiklikler vardı

Tabii ki bu değişimler, her deprem öncesi gözlemlenmese de şüphesiz yer altında hareketlenmeler sonucunda yeryüzünde de belirli olaylar meydana geliyor

Ekonomist Dergisi’nin 16-22 Temmuz 2000 tarihli 2000/09 nüshasında, Prof. Dr. Ahmet Ercan’ın depremin önceden bilinmesine yardımcı olan göstergeler üzerine yaptığı araştırmaya göre, depremi önceden haber veren tam 57 farklı gösterge var.

Deprem öncesinde doğada ve atmosferde yaşanan tuhaf değişikliklerden bazıları;

Hayvanlarda huzursuzluk

Hayvanların algıları insanlardan çok daha gelişmiştir. Yer altında meydana gelen titreşimleri hissedebilirler. Bu belirtilerin süresi depremden hemen öncede olabilir, günler öncede. Eğer bir evcil hayvanınızın varsa onun davranışlarında bir huzursuzluk hissettiğinizde bunu ciddiye alın. Deprem öncesinde balıklar, suyun ısınması nedeniyle kıyıya yüzmeye çalışır. Kediler ise, sebepsiz yere hırçınlaşmaya başlayabilirler. Genellikle kapalı ortamlara kaçarak saklanırlar. Köpekler ise korkularını uluyarak ya da havlayarak açığa çıkarır ve bir alana toplanarak gruplaşmaya çalışırlar. 17 Ağustos depreminden önce de köpeklerin aşırı derecede havladığı pek çok kişi tarafından belirtildi. Bunun yanı sıra eşek, inek ya da at gibi ahır hayvanları da ahırlarından kaçmaya çalışabilir.

1. Havadaki bunaltıcı sıcaklık

Özellikle yaz aylarında havaların sıcak olması normal. Ancak deprem öncesinde havadaki nem oranının artar ve sıcaklık çok yüksek seviyelerde hissedilebilir. Bunaltıcı sıcaklık deprem belirtileri arasında yer alıyor.

2. Yıldızlardaki anormal görünüm

Yine 17 Ağustos depremi öncesinde, insanların yıldızların çok fazla parlak ve sanki “elle tutulabilecekmiş kadar yakın” olduğunu söylediği görüldü. Bu durumun sebebi açıklanamasa da, deprem öncesi atmosferde değişiklikler meydana gelebiliyor. Gökyüzünde yanan bir alev topuna benzer görüntüler oluşabiliyor.

3. Açık havada gökyüzünde yaşanan değişiklikler

Deprem öncesinde açık havada kısa gökkuşakları oluşabiliyor. Ayrıca farklı renkli bulutlar ya da ışık hüzmeleri gözlemleniyor. Bunun yanı sıra hava açıkken depremin olacağı noktada parçalı bulutların olması da deprem belirtileri arasında. Ancak eğer kapalı bir hava varsa, sık sık yıldırım görülebiliyor.

4. Denizlerde durgunluk, dalgalanma ve ısınma

Denizlerdeki hareketlilik depremden 2 hafta öncesine kadar sinyal verebilir. Deniz suları yükselip, sularda büyük bir ısınma yaşanabilir. Bunun sonucunda ise toplu balık ölümleri gerçekleşebilir. Bazı denizler çarşaf gibi olurken, bazı denizlerde ise dalgalanma meydana gelebilir.

17 Ağustos depreminden 15 gün önce 2 Ağustos 1999 tarihinde Yalova/Termal Kaymakamı Kasım Esen, Termal Kaplıcaları’ndaki zeminlerin çatlayarak yeni kaynakların ortaya çıktığı, suların 60 dereceden 80 dereceye ulaştığı ve her zaman temiz akan suların çamurlu akmaya başladığı bu durum sonrasında tutanak tutularak Sağlık Bakanlığı ve Turban Genel Müdürlüğü’ne bildirildiğini söyledi.

Esen, İTÜ’den istenilen inceleme talebinin, 17 Ağustos’ta yapılacağının belirtildiği fakat inceleme gerçekleştirilemeden büyük depremin yaşandığını belirtti. Denizlerdeki hareketlilik de deprem belirtileri arasında yer alıyor.

5. Açıklanamayan uğultu

1999 depremini yaşayan birçok kişi o gece deprem olduğu esnada duvarlardan ya da yerden bir uğultu geldiğini duydu. Depremden birkaç gün önce de oluşabilen bu uğultunun nedeni henüz açıklanamasa da, dünyada deprem faciasını atlatan pek çok kişi deprem esnasında bu sesin şiddetlendiğini belirtiyor.

Kaynak: listelist